Culasihanada Sutta kwa kiswahili

Cūḷasīhanādasuttaṃ

• Suta Ndogo ya Sauti ya Simba

1. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme.

• Hivi niliposikia – mara moja Mwalimu alikuwa akikaa Savathi, katika Bustani ya Jeta ya Anāthapiṇḍika.

2. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – bhikkhavo.

• Hapo Mwalimu aliwaita waumini wake – “Enyi bhikkhu.”

3. Bhadante

• “Naam, Mwalimu.”

4. Bhagavā etadavoca –

• Kisha Mwalimu akasema hivi –

5. “Idheva, bhikkhave, samaṇo,

• “Hapa, enyi bhikkhu, mwanafalsafa wa kwanza,

6. idha dutiyo samaṇo,

• wa pili,

7. idha tatiyo samaṇo,

• wa tatu,

8. idha catuttho samaṇo;

• na wa nne;

9. suññā parappavādā samaṇebhi aññehīti.

• hawana ubishani wala mizozo ya maneno.”

10. Evametaṃ, bhikkhave, sammā sīhanādaṃ nadatha.

• “Hivyo, enyi bhikkhu, semeni sauti safi, haiwezi kukanushika, ya simba.”

11. Ṭhānaṃ kho panetaṃ, bhikkhave, vijjati yaṃ aññatitthiyā paribbājakā evaṃ vadeyyuṃ –

• “Na mahali hapo, enyi bhikkhu, wafuasi wa itikadi nyingine wangesema hivi –”

12.‘ko panāyasmantānaṃ assāso, kiṃ balaṃ, yena tumhe āyasmanto evaṃ vadetha –

• “Ni nini chanzo cha heshima zenu? Ni nguvu gani inayowalazimu mabaraka kusema hivi –”

13. idheva samaṇo, idha dutiyo samaṇo, idha tatiyo samaṇo, idha catuttho samaṇo;

• ‘Huyu ni mwanafalsafa wa kwanza, wa pili, wa tatu, na wa nne;

14. suññā parappavādā samaṇebhi aññehīti?’

• hawana ubishani wala mizozo ya maneno?’”

15. Evaṃvādino, bhikkhave, aññatitthiyā paribbājakā evamassu vacanīyā –

• “Wafuasi hao wa itikadi nyingine, enyi bhikkhu, wanapaswa kusema hivi –”

16. ‘atthi kho no, āvuso, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena cattāro dhammā akkhātā ye mayaṃ attani sampassamānā evaṃ vadema –

• ‘Ndiyo, ndugu, kwa sababu ya kumjua, kumwona na kumtambua Mwalimu Mtakatifu, Mafundisho manne yamefafanuliwa, nasi tunaoweza kuyashuhudia kwa macho yetu, tunayosema hivi –”

17. idheva samaṇo, idha dutiyo samaṇo, idha tatiyo samaṇo, idha catuttho samaṇo;

• ‘Huyu ni mwanafalsafa wa kwanza, wa pili, wa tatu, na wa nne;

18. suññā parappavādā samaṇebhi aññehīti.

• hawana ubishani wala mizozo ya maneno.’”

19. Katame cattāro?

• Ni Mafundisho yapi manne hayo?

20. Atthi kho no, āvuso, satthari pasādo,

• Ndiyo, ndugu, kuna upendo kwa mwalimu;

21. atthi dhamme pasādo,

• kuna furaha katika mafundisho;

22. atthi sīlesu paripūrakāritā;

• kuna uzuri katika maadili;

23. sahadhammikā kho pana piyā manāpā – gahaṭṭhā ceva pabbajitā ca.

• na wafuasi wa njia hiyo ni wapendwa wa nyumbani na walioacha nyumba za ulimaji.

24. Ime kho no, āvuso, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena cattāro dhammā akkhātā ye mayaṃ attani sampassamānā evaṃ vadema –

• Hivyo ndugu, Mafundisho manne yamefafanuliwa na Mwalimu Mtakatifu, na hakuna ubishani wala mizozo ya maneno.”

25. idheva samaṇo,

• Huyu ndiye mwanafalsafa wa kwanza,

26. idha dutiyo samaṇo,

• na huyu ndiye mwanafalsafa wa pili,

27. idha tatiyo samaṇo,

• huyu ndiye mwanafalsafa wa tatu,

28. idha catuttho samaṇo;

• na huyu ndiye mwanafalsafa wa nne;

29. suññā parappavādā samaṇebhi aññehī’ti.

• hawana ubishani wala mizozo ya maneno.

141. Ṭhānaṃ kho panetaṃ, bhikkhave, vijjati yaṃ aññatitthiyā paribbājakā evaṃ vadeyyuṃ – Kuna msingi, ndugu bhikkhu, ambao wahamaji wa madhehebu mengine wangesema hivi – ‘Aṃhākampi kho, āvuso, atthi satthari pasādo yo amhākaṃ satthā, “Pia sisi ndugu tunayo imani kwa mwalimu wetu, amhākampi atthi dhamme pasādo yo amhākaṃ dhammo, na pia sisi tunayo imani kwa mafundisho yetu, mayampi sīlesu paripūrakārino yāni amhākaṃ sīlāni, na sisi wenyewe tunaifuata kikamilifu maadili yetu, amhākampi sahadhammikā piyā manāpā – gahaṭṭhā ceva pabbajitā ca. pia sisi ni wafuasi wa dhamma, tukiopendana na kukubaliana – wa nyumbani na wale waliotoa dunia. Idha no, āvuso, ko viseso ko adhippayāso kiṃ nānākaraṇaṃ yadidaṃ tumhākañceva amhākañcā’ti? Kwa hiyo ndugu, ni upi tofauti hasa, ni jitihada gani maalum, ni vipengele gani vinavyotutofautisha wewe na sisi? Evaṃvādino, bhikkhave, aññatitthiyā paribbājakā evamassu vacanīyā – Wanahujumu wengine, ndugu bhikkhu, wakikaa hivi kwa ufasaha – ‘Kiṃ panāvuso, ekā niṭṭhā, udāhu puthu niṭṭhā’ti? “Lakini ndugu, ni niṭṭhā moja, ama ni niṭṭhā mpya?” Sammā byākaramānā, bhikkhave, aññatitthiyā paribbājakā evaṃ byākareyyuṃ – Waliojibu ipasavyo, ndugu bhikkhu, wahamaji wa madhehebu mengine wangesema hivi – ‘Ekāvuso, niṭṭhā, na puthu niṭṭhā’ti. “Ni niṭṭhā moja tu, si ni niṭṭhā mpya.” ‘Sā panāvuso, niṭṭhā sarāgassa udāhu vītarāgassā’ti? “Lakini ndugu, je, niṭṭhā ile ya tama, ama ni ile ya ukombozi kutoka tama?” Sammā byākaramānā, bhikkhave, aññatitthiyā paribbājakā evaṃ byākareyyuṃ – Waliojibu kwa usahihi, ndugu bhikkhu, wahamaji wa madhehebu mengine wangesema hivi – ‘Vītarāgassāvuso, sā niṭṭhā, na sā niṭṭhā sarāgassā’ti. “Ndugu, ni ile ya ukombozi kutoka tama, si ile ya tama.” ‘Sā panāvuso, niṭṭhā sadosassa udāhu vītadosassā’ti? “Lakini ndugu, je, niṭṭhā ile ya hasira, ama ni ile ya ukombozi kutoka hasira?” Sammā byākaramānā, bhikkhave, aññatitthiyā paribbājakā evaṃ byākareyyuṃ – Waliojibu kwa usahihi, ndugu bhikkhu, wahamaji wa madhehebu mengine wangesema hivi – ‘Vītadosassāvuso, sā niṭṭhā, na sā niṭṭhā sadosassā’ti. “Ndugu, ni ile ya ukombozi kutoka hasira, si ile ya hasira.” ‘Sā panāvuso, niṭṭhā samohassa udāhu vītamohassā’ti? “Lakini ndugu, je, niṭṭhā ile ya kufungwa na upotevu (moha), ama ile ya uhuru kutoka kwa upotevu?” ‘Sammā byākaramānā, bhikkhave, aññatitthiyā paribbājakā evaṃ byākareyyuṃ – ‘Vītamohassāvuso, sā niṭṭhā, na sā niṭṭhā samohassā’ti. “Ndugu, ni ile ya uhuru kutoka kwa upotevu, si ile ya kufungwa na upotevu.” ________________________________________ ‘Sā panāvuso, niṭṭhā sataṇhassa udāhu vītataṇhassā’ti? “Lakini ndugu, je, niṭṭhā ile ya tama (taṇhā), ama ile ya ukombozi kutoka tama?” ‘Sammā byākaramānā, bhikkhave, aññatitthiyā paribbājakā evaṃ byākareyyuṃ – ‘Vītataṇhassāvuso, sā niṭṭhā, na sā niṭṭhā sataṇhassā’ti. “Ndugu, ni ile ya ukombozi kutoka tama, si ile ya tama.” ________________________________________ ‘Sā panāvuso, niṭṭhā saupādānassa udāhu anupādānassā’ti? “Lakini ndugu, je, niṭṭhā ile ya ushikamanifu (upādāna), ama ile ya kutokushikamana?” ‘Sammā byākaramānā, bhikkhave, aññatitthiyā paribbājakā evaṃ byākareyyuṃ – ‘Anupādānassāvuso, sā niṭṭhā, na sā niṭṭhā saupādānassā’ti. “Ndugu, ni ile ya kutokushikamana, si ile ya ushikamanifu.” ________________________________________ ‘Sā panāvuso, niṭṭhā viddasuno udāhu aviddasuno’ti? “Lakini ndugu, je, niṭṭhā ile ya wenye ufahamu (viddhasuno), ama ile ya wasio na ufahamu?” ‘Sammā byākaramānā, bhikkhave, aññatitthiyā paribbājakā evaṃ byākareyyuṃ – ‘Viddasuno, āvuso, sā niṭṭhā, na sā niṭṭhā aviddasuno’ti. “Ndugu, ni ile ya wale wenye ufahamu, si ile ya wasio na ufahamu.” ‘Sā panāvuso, niṭṭhā anuruddhappaṭiviruddhassa udāhu ananuruddhaappaṭiviruddhassā’ti? “Lakini ndugu, je, niṭṭhā ile ya kuzuia maendeleo (anuruddhappaṭiviruddha), ama ile ya kutozuia maendeleo (ananuruddhaappaṭiviruddha)?” ‘Ananuruddhappaṭiviruddhassāvuso, sā niṭṭhā, na sā niṭṭhā anuruddhappaṭiviruddhassā’ti. “Ndugu, ni ile ya kutozuia maendeleo tu, si ile ya kuzuia maendeleo.” ________________________________________ ‘Sā panāvuso, niṭṭhā papañcārāmassa papañcaratino udāhu nippapañcārāmassa nippapañcaratino’ti? “Lakini ndugu, je, niṭṭhā ile inayohusiana na upeo wa upanuaji wa mawazo (papañcārāma), ama ile inayohusiana na ukosefu wa upanuaji wa mawazo (nippapañcārāma)?” ‘Nippapañcārāmassāvuso, sā niṭṭhā nippapañcaratino, na sā niṭṭhā papañcārāmassa papañcaratino’ti. “Ndugu, ni ile inayohusiana na ukosefu wa upanuaji wa mawazo, si ile inayohusiana na upeo wa upanuaji wa mawazo.” ________________________________________ 142. Dveme, bhikkhave, diṭṭhiyo – bhavadiṭṭhi ca vibhavadiṭṭhi ca. “Ndugu bhikkhu, kuna mitazamo miwili – mtazamo wa uzima (‘bhavadiṭṭhi’) na mtazamo wa kutowapo kabisa (‘vibhavadiṭṭhi’).” Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā bhavadiṭṭhiṃ allīnā bhavadiṭṭhiṃ upagatā bhavadiṭṭhiṃ ajjhositā, vibhavadiṭṭhiyā te paṭiviruddhā. “Na kama kuna baadhi miongoni mwa wahamaji au brahmini ambao waliamini, wakapokea na kuthibitisha mtazamo wa kuzaliwa tena (‘bhavadiṭṭhi’), basi mtazamo wa kutowapo (‘vibhavadiṭṭhi’) ulikuwa ukipingana nao.” Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā vibhavadiṭṭhiṃ allīnā vibhavadiṭṭhiṃ upagatā vibhavadiṭṭhiṃ ajjhositā, bhavadiṭṭhiyā te paṭiviruddhā. “Na kama kuna baadhi ambao waliamini, wakapokea na kuthibitisha mtazamo wa kutowapo (‘vibhavadiṭṭhi’), basi mtazamo wa kuzaliwa tena (‘bhavadiṭṭhi’) ulikuwa ukipingana nao.” Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā imāsaṃ dvinnaṃ diṭṭhīnaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ nappajānanti, “Na kama kuna baadhi wahamaji au brahmini hawapati kuelewa ipasavyo asili, ukuaji, upungufu, kufurahishwa, madhara, na ukombozi wa mitazamo hii miwili,” ‘te sarāgā te sadosā te samohā te sataṇhā te saupādānā te aviddasuno te anuruddhappaṭiviruddhā te papañcārāmā papañcaratino; “‘ni wale waliochochewa na tama (‘sarāgā’), na wale waliochochewa na ghadhabu (‘sadosā’), na wachanganyao (‘samohā’), na wale wenye tama (‘sataṇhā’), na wale wategemeao (‘saupādānā’), na wasio na ufahamu (‘aviddasuno’), na wale wanaopingana na maendeleo (‘anuruddhappaṭiviruddhā’), na wale walio katika upeo wa upanuaji wa mawazo (‘papañcārāma’),” te na parimuccanti jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi; “wanashindwa kuokoka kuzaliwa tena, uzee, kifo, huzuni, majonzi, mateso, msongo,” na na parimuccanti dukkhasmā’ti vadāmi. “wala hawako huru kutokana na mateso.’” Ye ca kho keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā imāsaṃ dvinnaṃ diṭṭhīnaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ pajānanti, “Na kama kuna baadhi wahamaji au brahmini wanaoelewa ipasavyo asili, ukuaji, upungufu, kufurahishwa, madhara, na ukombozi wa mitazamo hii miwili,” ‘te vītarāgā te vītadosā te vītamohā te vītataṇhā te anupādānā te viddasuno te ananuruddhaappaṭiviruddhā te nippapañcārāmā nippapañcaratino; “‘ni wale wasiobebwa na tama (‘vītarāgā’), wasiobengwa na ghadhabu (‘vītadosā’), wasiobebwa na upotevu (‘vītamohā’), wasiobebwa na tama (‘vītataṇhā’), wasiotegeana (‘anupādānā’), wenye ufahamu (‘viddasuno’), wale wasiopingana na maendeleo (‘ananuruddhaappaṭiviruddhā’), na wale wasiomo katika upeo wa upanuaji wa mawazo (‘nippapañcārāma’),” te parimuccanti jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi; parimuccanti dukkhasmā’ti vadāmi. “wanapounga mkono mtazamo huu huru, wanapata ukombozi kutoka kuzaliwa tena, uzee, kifo, huzuni, majonzi, mateso, msongo; wanapoombea mateso wanapata ukombozi kwake.’” 143. Cattārimāni, bhikkhave, upādānāni. Enyi bhikkhu, kuna aina nne za upādāna. Katamāni cattāri? Ni zipi zile nne? Kāmupādānaṃ, diṭṭhupādānaṃ, sīlabbatupādānaṃ, attavādupādānaṃ. Upādāna wa tama (kāmupādāna), upādāna wa imani/mitazamo (diṭṭhupādāna), upādāna wa maadili na taratibu (sīlabbatupādāna), na upādāna wa nafsi binafsi (attavādupādāna). Santi, bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā sabbupādānapariññāvādā paṭijānamānā. Na kuna baadhi ya wahamaji na brahmini, enyi bhikkhu, wanaodai kuwa na uelewa kamili wa aina zote za upādāna. Te na sammā sabbupādānapariññaṃ paññapenti – kāmupādānassa pariññaṃ paññapenti, na diṭṭhupādānassa pariññaṃ paññapenti, na sīlabbatupādānassa pariññaṃ paññapenti, na attavādupādānassa pariññaṃ paññapenti. Lakini hao hawatambui kikamilifu uelewa wa upādāna zote – hawatambui uelewa wa upādāna wa tama, wala wa imani/mitazamo, wala wa maadili na taratibu, wala wa nafsi binafsi. Taṃ kissa hetu? Ni kwa sababu gani? Imāni hi te bhonto samaṇabrāhmaṇā tīṇi ṭhānāni yathābhūtaṃ nappajānanti. Kwa maana hao wahamaji na brahmini hawajui ipasavyo nyanja tatu za msingi. Tasmā te bhonto samaṇabrāhmaṇā sabbupādānapariññāvādā paṭijānamānā; te na sammā sabbupādānapariññaṃ paññapenti – kāmupādānassa pariññaṃ paññapenti, na diṭṭhupādānassa pariññaṃ paññapenti, na sīlabbatupādānassa pariññaṃ paññapenti, na attavādupādānassa pariññaṃ paññapenti. Hivyo basi, wahamaji na brahmini hao, licha ya kudai uelewa kamili wa aina zote za upādāna, bado hawatambui kikamilifu uelewa huo – hawatambui uelewa wa upādāna wa tama, wala wa imani/mitazamo, wala wa maadili na taratibu, wala wa nafsi binafsi.

‘Santi, bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā sabbupādānapariññāvādā paṭijānamānā.’ “Lakini ndugu bhikkhu, kuna wahamaji na brahmani wanadai kuwa na uelewa kamili wa upādāna zote.” ‘Te na sammā sabbupādānapariññaṃ paññapenti – “Lakini wao hawatambui kikamilifu uelewa wa upādāna zote—” kāmupādānassa pariññaṃ paññapenti, “hawatambui uelewa wa upādāna wa tama;” diṭṭhupādānassa pariññaṃ paññapenti, “hawatambui uelewa wa upādāna wa mitazamo;” na sīlabbatupādānassa pariññaṃ paññapenti, “wala hawatambui uelewa wa upādāna wa taratibu;” na attavādupādānassa pariññaṃ paññapenti.’ “wala hawatambui uelewa wa upādāna wa nafsi binafsi.” ‘Taṃ kissa hetu?’ “Ni kwa nini?” ‘Imāni hi te bhonto samaṇabrāhmaṇā dve ṭhānāni yathābhūtaṃ nappajānanti.’ “Kweli wahamaji na brahmani hawajui ipasavyo nyanja mbili za msingi.” ‘Tasmā te bhonto samaṇabrāhmaṇā sabbupādānapariññāvādā paṭijānamānā; “Hivyo wanadai kuwa na uelewa kamili wa upādāna zote;” te na sammā sabbupādānapariññaṃ paññapenti – “lakini hawatambui kikamilifu uelewa huo—” kāmupādānassa pariññaṃ paññapenti, “hawatambui uelewa wa upādāna wa tama;” diṭṭhupādānassa pariññaṃ paññapenti, “hawatambui uelewa wa upādāna wa mitazamo;” na sīlabbatupādānassa pariññaṃ paññapenti, “wala hawatambui uelewa wa upādāna wa taratibu;” na attavādupādānassa pariññaṃ paññapenti.’ “wala hawatambui uelewa wa upādāna wa nafsi binafsi.” ‘Santi, bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā sabbupādānapariññāvādā paṭijānamānā.’ “Lakini ndugu bhikkhu, kuna wahamaji na brahmani wanadai kuwa na uelewa kamili wa upādāna zote.” ‘Te na sammā sabbupādānapariññaṃ paññapenti – “Lakini wao hawatambui kikamilifu uelewa wa upādāna zote—” kāmupādānassa pariññaṃ paññapenti, “hawatambui uelewa wa upādāna wa tama,” diṭṭhupādānassa pariññaṃ paññapenti, “hawatambui uelewa wa upādāna wa mitazamo,” sīlabbatupādānassa pariññaṃ paññapenti, “hawatambui uelewa wa upādāna wa taratibu,” na attavādupādānassa pariññaṃ paññapenti. “wala hawatambui uelewa wa upādāna wa nafsi binafsi.” Taṃ kissa hetu? “Ni kwa nini?” Imañhi te bhonto samaṇabrāhmaṇā ekaṃ ṭhānaṃ yathābhūtaṃ nappajānanti. “Kweli wahamaji na brahmani hawajui ipasavyo sehemu moja kuu.” Tasmā te bhonto samaṇabrāhmaṇā sabbupādānapariññāvādā paṭijānamānā; “Hivyo wao wanadai kuwa na uelewa kamili wa upādāna zote;” te na sammā sabbupādānapariññaṃ paññapenti – “lakini hawatambui kikamilifu uelewa huo—” kāmupādānassa pariññaṃ paññapenti, “hawatambui uelewa wa upādāna wa tama,” diṭṭhupādānassa pariññaṃ paññapenti, “hawatambui uelewa wa upādāna wa mitazamo,” sīlabbatupādānassa pariññaṃ paññapenti, “hawatambui uelewa wa upādāna wa taratibu,” na attavādupādānassa pariññaṃ paññapenti. “wala hawatambui uelewa wa upādāna wa nafsi binafsi.” ________________________________________ Evarūpe kho, bhikkhave, dhammavinaye yo satthari pasādo so na sammaggato akkhāyati; “Katika muundo huo, bhikkhu, upendeleo kwa mwalimu hauadhimishi utukufu;” yo dhamme pasādo so na sammaggato akkhāyati; “upendeleo kwa mafundisho hauadhimishi utukufu;” yā sīlesu paripūrakāritā sā na sammaggatā akkhāyati; “yeye atimize maadili haadhimishi utukufu;” yā sahadhammikesu piyamanāpatā sā na sammaggatā akkhāyati. “yeye mpendanao na wafuasi wa dhamma haadhimishi utukufu.” Taṃ kissa hetu? “Ni kwa nini?” Evañhetaṃ, bhikkhave, hoti yathā taṃ durakkhāte dhammavinaye duppavedite aniyyānike anupasamasaṃvattanike asammāsambuddhappavedite. “Hili hutokea, bhikkhu, pale kanuni za dhamma zinapotunzwa vikali, zikikataliwa vibaya, zikiwa na kanuni zisizolingana, zisizofaa kupuuzwa, na zisizofuata mafundisho ya samyaksaṃbuddha.” 144. ‘Tathāgato ca kho, bhikkhave, arahaṃ sammāsambuddho “Kwa kweli Tathāgata, ndugu bhikkhu, ni Arahaṃ, Samyaksaṃbuddha, sabbupādānapariññāvādo paṭijānamāno anayekubali kuwa na maarifa kamili ya upādāna yote, sammā sabbupādānapariññaṃ paññapeti – na anakumbatia uelewa sahihi wa upādāna zote – kāmupādānassa pariññaṃ paññapeti, anafahamu maarifa ya upādāna wa tama, diṭṭhupādānassa pariññaṃ paññapeti, anafahamu maarifa ya upādāna wa mitazamo, sīlabbatupādānassa pariññaṃ paññapeti, anafahamu maarifa ya upādāna wa taratibu, attavādupādānassa pariññaṃ paññapeti. anafahamu maarifa ya upādāna wa nafsi binafsi. ________________________________________ Evarūpe kho, bhikkhave, dhammavinaye yo satthari pasādo so sammaggato akkhāyati; Kwa namna hii, bhikkhu, upendeleo kwa mwalimu ndani ya dhamma na vinavyo sakia huonyesha utukufu; yo dhamme pasādo so sammaggato akkhāyati; yeye anayependeka mafundisho huonyesha utukufu; yā sīlesu paripūrakāritā sā sammaggatā akkhāyati; yeye atimize maadili huonyesha utukufu; yā sahadhammikesu piyamanāpatā sā sammaggatā akkhāyati. yeye mwenye upendo kwa wafuasi wa dhamma huonyesha utukufu. ________________________________________ Taṃ kissa hetu? Ni kwa nini? Evañhetaṃ, bhikkhave, hoti yathā taṃ svākkhāte dhammavinaye suppavedite niyyānike upasamasaṃvattanike sammāsambuddhappavedite. Hili huenda hivi, bhikkhu, pale kanuni za dhamma zilizo elezewa vizuri zikichukuliwa kwa heshima, zikiungwa mkono kikamilifu, zikitekelezwa kwa uadilifu, na kufuatwa kama mafundisho ya Samyaksaṃbuddha.

145. Ime ca, bhikkhave, cattāro upādānā. Na pia, bhikkhu, kuna upādāna nne. Kiṃ nidānā? kiṃ samudayā? kiṃ jātikā? kiṃ pabhavā? Nini ni nidāna? nini ni samudaya? nini ni jātika? nini ni pabhava? Ime cattāro upādānā: taṇhānidānā, taṇhāsamudayā, taṇhājātikā, taṇhāpabhavā. Upādāna hizo nne ni: nidāna ya taṇhā, samudaya ya taṇhā, jātika ya taṇhā, pabhava ya taṇhā. Taṇhā cāyaṃ, bhikkhave, kiṃ nidānā? kiṃ samudayā? kiṃ jātikā? kiṃ pabhavā? Taṇhā yenyewe, bhikkhu, ni nidāna gani? ni samudaya gani? ni jātika gani? ni pabhava gani? Taṇhā vedanānidānā, vedanāsamudayā, vedanājātikā, vedanāpabhavā. Taṇhā ni: nidāna ya vedanā, samudaya ya vedanā, jātika ya vedanā, pabhava ya vedanā. Vedanā cāyaṃ, bhikkhave, kiṃ nidānā? kiṃ samudayā? kiṃ jātikā? kiṃ pabhavā? Vedanā yenyewe, bhikkhu, ni nidāna gani? ni samudaya gani? ni jātika gani? ni pabhava gani? Vedanā phassanidānā, phassasamudayā, phassajātikā, phassapabhavā. Vedanā ni: nidāna ya phassa, samudaya ya phassa, jātika ya phassa, pabhava ya phassa. Phasso cāyaṃ, bhikkhave, kiṃ nidāno? kiṃ samudayo? kiṃ jātiko? kiṃ pabhavo? Phassa yenyewe, bhikkhu, ni nidāna gani? ni samudaya gani? ni jātika gani? ni pabhava gani? Phasso saḷāyatananidānā, saḷāyatanasamudayā, saḷāyatanajātikā, saḷāyatanapabhavā. Phassa ni: nidāna ya saḷāyatana, samudaya ya saḷāyatana, jātika ya saḷāyatana, pabhava ya saḷāyatana. Saḷāyatanañcidaṃ, bhikkhave, kiṃ nidānaṃ? kiṃ samudayaṃ? kiṃ jātikaṃ? kiṃ pabhavaṃ? Saḷāyatana yenyewe, bhikkhu, ni nidāna gani? ni samudaya gani? ni jātika gani? ni pabhava gani? Saḷāyatanaṃ nāmarūpanidānā, nāmarūpasamudayā, nāmarūpajātikā, nāmarūpapabhavā. Saḷāyatana ni: nidāna ya nāmarūpa, samudaya ya nāmarūpa, jātika ya nāmarūpa, pabhava ya nāmarūpa. Nāmarūpañcidaṃ, bhikkhave, kiṃ nidānaṃ? kiṃ samudayaṃ? kiṃ jātikaṃ? kiṃ pabhavaṃ? Nāmarūpa yenyewe, bhikkhu, ni nidāna gani? ni samudaya gani? ni jātika gani? ni pabhava gani? Nāmarūpaṃ viññāṇanidānā, viññāṇasamudayā, viññāṇajātikā, viññāṇapabhavā. Nāmarūpa ni: nidāna ya viññāṇa, samudaya ya viññāṇa, jātika ya viññāṇa, pabhava ya viññāṇa. Viññāṇañcidaṃ, bhikkhave, kiṃ nidānaṃ? kiṃ samudayaṃ? kiṃ jātikaṃ? kiṃ pabhavaṃ? Viññāṇa yenyewe, bhikkhu, ni nidāna gani? ni samudaya gani? ni jātika gani? ni pabhava gani? Viññāṇaṃ saṅkhāranidānā, saṅkhārasamudayā, saṅkhārajātikā, saṅkhārapabhavā. Viññāṇa ni: nidāna ya saṅkhāra, samudaya ya saṅkhāra, jātika ya saṅkhāra, pabhava ya saṅkhāra. Saṅkhārā cime, bhikkhave, kiṃ nidānā? kiṃ samudayā? kiṃ jātikā? kiṃ pabhavā? Saṅkhāra hizo, bhikkhu, ni nidāna gani? ni samudaya gani? ni jātika gani? ni pabhava gani? Saṅkhārā avijjānidānā, avijjāsamudayā, avijjājātikā, avijjāpabhavā. Saṅkhāra ni: nidāna ya avijjā, samudaya ya avijjā, jātika ya avijjā, pabhava ya avijjā. ‘Yato ca kho, bhikkhave, “Na pale ambapo, ndugu bhikkhu, ujinga umeondolewa na maarifa yameibuka,” bhikkhuno avijjā pahīnā hoti vijjā uppannā, “kwa bhikkhu ambapo ujinga umeangamizwa na maarifa yamevuka,” so avijjāvirāgā vijjuppādā neva kāmupādānaṃ upādiyati, “yeye amekata tama kabisa na kupokea maarifa, hapitishi tena upādāna wa tama,” na diṭṭhupādānaṃ upādiyati, “wala upādāna wa mitazamo;” na sīlabbatupādānaṃ upādiyati, “wala upādāna wa taratibu;” na attavādupādānaṃ upādiyati. “wala upādāna wa nafsi binafsi.” Anupādiyaṃ na paritassati, “Hakitokei tena katika utegemezi;” aparitassaṃ paccattaññeva parinibbāyati. “badala yake hutupeleka kila mtu hadi kutoa kabisa mateso.” ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, “‘Nimekoma kuzaliwa tena, nimekamilisha maisha ya kiroho,” kataṃ karaṇīyaṃ, “nimefanya yaliyofadhiliwa kufanywa,” nāparaṃ itthattāyā’ti pajānātīti.’ “na siwezi tena kurudi katika hali ile,’ humtambua.” ________________________________________ Idamavoca bhagavā. Haya ndivyo ambavyo Bhagavā aliongea. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti. Wakiona hayo, bhikkhu hao walithamini maneno ya Bhagavā. Cūḷasīhanādasuttaṃ niṭṭhitaṃ paṭhamaṃ. Sutta ya Chūḷasīhanāda imekamilika, ya kwanza.